رئیس فدراسیون اقتصاد سلامت ایران در نشست «فرصتها و چالشهای توسعه زنجیره ارزش دارو و تجهیزات پزشکی» با اشاره به اهمیت هدفگذاری کشورهای رفرانس برای صادرات دارو، بر لزوم حل مشکلات رگولاتوری و ارتقای استانداردهای تولید تاکید کرد. دکتر عباس کبریاییزاده بیان کرد که برای رسیدن به صادرات پایدار باید داروهای تولیدی کشور در کشورهای هدف ثبت و تایید شوند، بهویژه در کشورهای اتحادیه اوراسیا، چون دارویی که در روسیه ثبت شود، در دیگر کشورهای این اتحادیه نیز به راحتی قابل ثبت خواهد بود.
اما واقعیتهای موجود نشان میدهند که این گفتهها تنها بخشی از مشکل هستند و حل مشکلات اساسی در زیرساختها و بخش مدیریتی، شرط اساسی برای تحقق اهداف صادراتی است. حدود ۸۰ درصد از کارخانههای دارویی ایران هنوز استانداردهای GMP (استانداردهای تولید دارو) را رعایت نمیکنند. این مشکل به وضوح نشاندهنده ضعفهای مدیریتی در بخش دولتی است که از سالها پیش وجود داشته و هنوز هم تداوم دارد. مدیرانی که در سالهای گذشته نتواستهاند مشکلات زیرساختی را حل کنند، حالا به عنوان مشاوران در بخش خصوصی تلاش میکنند تا با دستوراتی بدون پشتوانه، بخش خصوصی را به سمت اهداف خود سوق دهند.
این در حالی است که بخش خصوصی بهویژه در حوزه داروسازی، در برابر این رویکرد دستوری مقاومت دارد. تجربه گذشته نشان داده است که راهکارهای دستوری و از بالا به پایین نمیتوانند به موفقیتهای واقعی منجر شوند. برای صادرات دارو، علاوه بر شناسایی دقیق بازار هدف، نیاز به سرمایهگذاری واقعی در بهبود کیفیت محصولات و ارتقای استانداردها وجود دارد.
در این زمینه، مسئولین دولتی که از بخش دولتی به بخش خصوصی منتقل میشوند، اگرچه در ظاهر تجربهای در زمینه مشکلات دارند، اما حضور آنها بیشتر به آسیب رساندن به بخش خصوصی منجر میشود. عملکرد ضعیف ایشان در گذشته، به وضوح نشاندهنده عدم توانایی در حل مسائل اساسی بوده و این تغییرات مدیریتی نمیتوانند نتایج مثبتی در پی داشته باشند.
گفتنی است که در نشست اخیر اتاق بازرگانی تهران، علاوه بر بررسی مسائل رگولاتوری، مدلهای ورود به بازار و راهکارهای لجستیکی برای تجارت با کشورهای مختلف بهویژه روسیه، بررسی شد. اما همه این مباحث زمانی به نتیجه میرسند که مشکلات اساسی زیرساختی و مدیریتی که بخش دولتی در طول سالها ایجاد کرده، رفع شوند.
