دکتر علیرضا چیذری، رئیس هیئتمدیره انجمن تأمین تجهیزات پزشکی و دارویی، امروز در برنامه تلویزیونی «میز اقتصاد» شبکه خبر حضور یافت؛ برنامهای که این بار با محوریت بررسی ابعاد مختلف قاچاق معکوس دارو روی آنتن رفت.
در این برنامه، مجریان و کارشناسان به تحلیل ریشههای این معضل، آثار اقتصادی و درمانی آن، خلأهای نظارتی در زنجیره تأمین و مشکلات سیاستگذاری پرداختند.
دکتر علیرضا چیذری در ادامه گفتوگوی تلفنی خود با برنامه «میز اقتصاد» و در توضیح ابعاد واقعی پدیده قاچاق معکوس دارو، با تأکید بر اینکه «ایران از نظر سرانه واردات دارو و تجهیزات پزشکی حتی به نصف کشورهای همسایه هم نمیرسد»، گفت:
«وقتی سرانه ما در چنین سطحی است، اساساً منطقی نیست که تصور کنیم مازاد مصرف داخلیمان بهقدری باشد که بتواند بازار کشورهای همسایه را از طریق قاچاق تأمین کند. اگر در فضای مجازی جستوجو کنیم، دهها برابر همان دارویی که همکار شما در داروخانه کردستان عراق دیده، بهصورت قاچاق غیرمعکوس در داخل کشور پیدا میکنیم. ما اصلاً سرانه بالایی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی نداریم که بخواهیم نگران کاهش آن و سپس قاچاق گسترده باشیم.»
او افزود:
«نگرانی اصلی شما در رسانه ملی و دغدغه ما در نظام سلامت باید این باشد که آیا قاچاق دارو آنقدر گسترده است که بتواند حتی کمبودهای داخلی را جبران کند؟ پاسخ روشن است: کمتر از یک درصد. حتی طبق توضیحات صریح آقای دکتر عبداللهیاصل از مسئولان سازمان غذا و دارو، ۷۵ تا ۸۰ درصد ظرفیت تولید داخلی فاقد استانداردهای لازم برای صادرات رسمی است. مشکل در مقصد است، نه در مبدأ. ما نمیتوانیم بسیاری از داروها را حتی بهصورت قانونی صادر کنیم؛ بنابراین تصور اینکه بخش عمده تولید ما قاچاق میشود، اساساً باطل است.»
دکتر چیذری با اشاره به آمار واقعی سرانه مصرف گفت:
«سرانه دارو و تجهیزات پزشکی در ایران اکنون زیر ۱۰۰ دلار است، در حالی که میانگین کشورهای همسایه حدود ۲۸۰ دلار است. بنابراین منطقیتر است که نگران ورود غیررسمی دارو از بیرون به داخل باشیم، نه خروج آن. نمونههای کشفیات نیروی انتظامی در ماههای اخیر هم همین را تأیید میکند؛ مواردی که رسانه ملی هم منعکس کرده است.»
او سپس به نقش سامانه تیتک در کنترل زنجیره تأمین اشاره کرد و گفت:
«در کشور ایران هیچ سامانهای در حوزه توزیع کالای یارانهای، قدرت پوشش و رصد سامانه تیتک را ندارد. شرکتهای پخش دارو مستقیماً دارو را از تولیدکننده یا واردکننده دریافت میکنند و همه این گردشها در تیتک ثبت میشود. داروهای خاص فقط با نسخه پزشک متخصص و با کد ملی بیمار تحویل داده میشود. بنابراین اینکه هر پزشکی بتواند هر دارویی را به هر میزان تجویز کند، اصلاً امکانپذیر نیست؛ توزیع بر اساس میانگین سرانه و قواعد مشخص انجام میشود.»
او ادامه داد:
«ممکن است از کل فرایند توزیع، یک درصد خطا رخ دهد. مثل همان پروندهای که چند روز قبل مطرح شد و گفته شد در یک بیمارستان بهجای داروی تزریقی، آب مقطر تزریق شده است. بله، این اتفاقات نادر ممکن است رخ بدهد؛ اما نسبت آن یک در هزار است، نه اینکه هر بیمارستانی که مراجعه کنیم چنین فاجعهای تکرار شود.»
در پایان، دکتر چیذری خطاب به رسانهها تأکید کرد:
«خواهش من این است که همانگونه که رهبر معظم انقلاب فرمودند، باید کاری کنیم که بزرگترین دغدغه بیمار، خودِ بیماریاش باشد. نباید با ایجاد نگرانیهای بیاساس، آرامش روانی جامعه بیمار را برهم بزنیم. اینکه تصور کنیم در بیمارستانها بهجای دارو آب مقطر تزریق میشود، تصویری غلط و آسیبزا است و باید از دامن زدن به این ترسهای غیرواقعی پرهیز کنیم.»
