ورود دستگاه سونوگرافی جدید با نام تجاری «زیمنس» به بیمارستان امام علی(ع) ازنا، به‌عنوان خبر رسمی اعلام شد؛ دستگاهی که بنا بر گفته دکتر حنانه منقبتی، رئیس بیمارستان، صبح شنبه از بیمارستان شهید رحیمی خرم‌آباد به ازنا منتقل شده و «مطابق با استانداردهای روز پزشکی و فناوری نو» است و قرار است نیاز حوزه تشخیص و درمان شهرستان را تا حدی پوشش دهد. منقبتی در گفت‌وگو با خبرنگار ازنا نیوز توضیح داده که با توجه به فرسودگی و دقت پایین برخی سونوگرافی‌های موجود، درخواست تأمین یک دستگاه جدید با اعتبار ۲۰ میلیارد ریال مطرح شده و با مجوز دانشگاه علوم پزشکی، این دستگاه در اختیار تیم درمانی قرار گرفته است. او در بخش دیگری از اظهارات خود، ضمن واکنش به خبرسازی‌ها درباره خروج دستگاه سونوگرافی از بیمارستان، تأکید کرده دستگاهی که پیش‌تر از ازنا خارج شده، سونوگرافی با نام تجاری غیرمعتبر «سیموت» بوده که به علت معیوب بودن و خطای تشخیصی، حتی در یک مورد موفق به شناسایی تومور در بدن بیمار نشده و مشکل تنها پس از عمل جراحی آشکار شده است. به‌گفته رئیس بیمارستان، اعتراض رسمی پزشکان رادیولوژی و خودداری آنها از ادامه کار با این دستگاه، در نهایت منجر به انتقالش با هماهنگی دانشگاه علوم پزشکی به شهر بروجرد شده؛ دستگاهی که بنا بر این روایت، آنجا نیز عملاً قابل استفاده نبوده است. منقبتی در پایان، از نماینده دورود و ازنا در مجلس به‌دلیل جذب اعتبارات و کمک به خرید تجهیزات بیمارستانی تقدیر کرده و مجموع این کمک‌ها را تا کنون ۲۳۰ میلیارد ریال اعلام کرده است.
اما پشت این خبر به ظاهر آرام و امیدوارکننده، یک سلسله پرسش جدی و سنگین برای افکار عمومی شکل می‌گیرد که با ورود یک دستگاه زیمنس جدید، خودبه‌خود از بین نمی‌رود. اگر دستگاه «سیموت» تا این حد معیوب بوده که تومور را نشان نداده و جان بیمار را در معرض خطر قرار داده، اولاً این دستگاه با چه پروسه‌ای وارد بیمارستان شده است؟ این سونوگرافی دقیقاً محصول یا تحت لیسانس کدام شرکت بوده؟ وارداتی، مونتاژ، OBL یا تحت نام تجاری پوششی؟ کدام شرکت فروشنده یا تأمین‌کننده آن بوده و قرارداد خرید آن چطور تنظیم شده است؟ آیا پیش از نصب و بهره‌برداری، آزمایش‌های کنترل کیفیت، تست‌های کالیبراسیون و تأییدیه‌های لازم از مراجع ذی‌صلاح انجام شده یا صرفاً دستگاهی با برچسب «تجهیز پزشکی» وارد شده و مستقیم به خط تشخیص و درمان مردم وصل شده است؟
از طرف دیگر، وقتی رئیس بیمارستان به صراحت می‌گوید پزشکان رادیولوژی طی نامه‌ای رسمی از ادامه کار با دستگاه خودداری کرده‌اند، یعنی موضوع فقط یک نقص فنی ساده نبوده، بلکه یک خطر جدی برای سلامت بیماران وجود داشته است. در این فاصله، چند بیمار با این دستگاه معیوب سونوگرافی شده‌اند؟ آیا پرونده‌های آنها بازبینی شده است؟ آیا کمیته‌ای برای بررسی احتمال تشخیص‌های غلط تشکیل شده؟ اگر در یک مورد تومور دیده نشده، چه تضمینی هست که موارد دیگری هم وجود نداشته باشد؟ چه ارگانی مسئول رسیدگی به این احتمال است و چرا گزارشی شفاف و علنی درباره آن منتشر نشده است؟
نکته مبهم دیگر، سرنوشت خود دستگاه سیموت است. گفته می‌شود این دستگاه با هماهنگی دانشگاه علوم پزشکی ابتدا از ازنا خارج و به بروجرد ارسال شده و آنجا هم مورد استفاده قرار نگرفته است. سؤال مهم اینجاست: اگر دستگاه از منظر تخصصی «دارای خطای تشخیصی» بوده، چرا به‌جای جمع‌آوری، توقیف و ارسال برای بررسی فنی و حقوقی, بین شهرها جابه‌جا شده است؟ آیا این جابه‌جایی، صورت‌مسئله را از دید افکار عمومی پاک می‌کند یا صرفاً مسئولیت را از روی یک بیمارستان برداشته و روی دوش سیستم دیگری می‌اندازد؟ آیا سازمان تجهیزات پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و سایر نهادهای ناظر اصلاً گزارشی رسمی درباره این دستگاه و جریان خرید و بهره‌برداری از آن منتشر کرده‌اند؟
مسئله فقط یک دستگاه معیوب نیست؛ مسئله، مدل حکمرانی سلامت و سطح حساسیت ما نسبت به جان مردم شهرهای دور از مرکز است. وقتی خود رئیس بیمارستان تأیید می‌کند چند دستگاه سونوگرافی دیگر هم «به‌روز نیستند و دقت پایینی دارند»، باید پرسید: چه کسی مسئول این است که بیمار شهرستانی، قربانی دستگاه‌های فرسوده و آزمایش‌نشده نشود؟ آیا برای نوسازی تجهیزات تشخیصی در بیمارستان‌های کوچک، برنامه منسجم و نظام‌مند وجود دارد، یا هر بار پس از بروز بحران، با انتقال یک دستگاه از بیمارستانی به بیمارستان دیگر، صورت‌مسئله موقتاً جمع می‌شود؟
ورود سونوگرافی زیمنس برای مردم ازنا خبر خوبی است؛ اما خبر خوب زمانی کامل می‌شود که در کنار آن، شفاف‌سازی درباره گذشته هم انجام شود: هویت شرکتی که دستگاه سیموت را فروخته، جزئیات قرارداد، فرآیند تأیید و نصب، تعداد بیمارانی که با این دستگاه معیوب سونوگرافی شده‌اند، نحوه جبران خسارت احتمالی، و مهم‌تر از همه، تضمین این‌که چنین خطری در هیچ بیمارستان دیگری تکرار نخواهد شد. تا زمانی که این سؤال‌ها بی‌پاسخ بماند، ورود یک دستگاه جدید هرچقدر هم «مطابق استاندارد روز جهانی» توصیف شود، نمی‌تواند نگرانی عمیق افکار عمومی را درباره سلامت و جان بیماران از بین ببرد.
