ضعف زیرساخت‌ها مانع صادرات دارو؛ تاکید رئیس فدراسیون اقتصاد سلامت برای صادرات دارو به کشورهای رفرانس/ کارشناسان دارو: با وصعیت فعلی نمی‌شود و نمی‌توانیم

فدراسیون اقتصاد سلامت
رئیس فدراسیون اقتصاد سلامت ایران با اشاره به ضرورت هدف‌گیری کشورهای رفرانس برای صادرات دارو، تأکید کرد که بدون حل مشکلات رگولاتوری و ارتقای استانداردهای تولیدی، دستیابی به صادرات پایدار غیرممکن است. کارشناسان اما معتقدند ضعف گسترده در پیاده‌سازی GMP و عملکرد ناکارآمد مدیریت دولتی، بخش خصوصی را برای صادرات واقعی آماده نکرده است.

به نقل از مجله خبری غذا و دارو، دکتر عباس کبریایی‌زاده، رئیس فدراسیون اقتصاد سلامت ایران، در نشست «فرصت‌ها و چالش‌های توسعه زنجیره ارزش دارو و تجهیزات پزشکی» که ۲ دی ۱۴۰۴ در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد، عنوان کرد: «برای دستیابی به صادرات مستمر و پایدار، باید کشورهای رفرانس را هدف قرار دهیم.»

وی افزود: «برای حل مشکلات تجارت با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا، به ویژه روسیه، باید مسائل رگولاتوری با دقت حل شود. دارویی که در روسیه ثبت شود، در دیگر کشورهای این اتحادیه نیز به راحتی قابل ثبت خواهد بود.» دکتر کبریایی‌زاده تأکید کرد که سازمان توسعه تجارت و سازمان غذا و دارو باید نقش فعال‌تری در تسهیل صادرات حوزه سلامت ایفا کنند.

در حالی که این اظهارات به‌ظاهر نشان‌دهنده یک برنامه استراتژیک برای توسعه صادرات داروست، اما بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد مشکلات اساسی زیرساختی و مدیریتی، مانع تحقق این اهداف هستند. تقریباً ۸۰ درصد کارخانه‌های دارویی کشور هنوز استانداردهای GMP را رعایت نمی‌کنند. این ضعف تاریخی، نتیجه مدیریت ناکارآمد دولتی در سال‌های گذشته است و اکنون همان مدیران سابق تلاش می‌کنند با دستورهای «بایدها» مسیر صادرات را برای بخش خصوصی هم هموار کنند.

کارشناسان معتقدند بخش خصوصی، با توجه به تجربه ناکامی‌های گذشته، این روش دستوری را نخواهد پذیرفت و برای موفقیت در صادرات دارو، به سرمایه‌گذاری واقعی در توسعه استانداردها، ارتقای کیفیت محصول و شناخت دقیق بازار هدف نیاز دارد، نه صرفاً انتخاب کشور هدف از بالا.

در نشست اخیر اتاق بازرگانی تهران، علاوه بر بررسی مسائل رگولاتوری، مدل‌های ورود به بازار، از سرمایه‌گذاری مشترک در مناطق آزاد عمان تا راهکارهای لجستیکی در بنادر روسیه نیز مورد بحث قرار گرفت و سه سند راهبردی به همراه مطالعات بازار روسیه به صورت عملیاتی ارائه شد.