کنگره چشم‌ پزشکی زیر سایه غیبت حامیان بزرگ

کنگره چشم‌ پزشکی
در حالی‌که سی‌وچهارمین کنگره چشم‌پزشکی ایران در فضایی علمی و با حضور استادان و متخصصان این حوزه برگزار شد، اما آمارهای رسمی و مشاهدات میدانی نشان می‌دهد این دوره با کاهش چشمگیر حامیان مالی و غیبت بسیاری از شرکت‌های بزرگ تجهیزات چشم‌پزشکی همراه بوده است؛ موضوعی که به‌گفته فعالان این حوزه، تنها به معنای خلوت‌تر شدن نمایشگاه نیست، بلکه می‌تواند بر چرخه تأمین، تولید و ارتباط مستقیم با چشم‌پزشکان و بیماران در ماه‌ها و سال‌های آینده نیز اثر بگذارد.

بررسی فهرست حامیان مالی نشان می‌دهد تعداد شرکت‌های حامی طلایی، از 16 شرکت در دوره سی‌وسوم به تنها 3 شرکت در کنگره چشم‌ پزشکی امسال رسیده است. به این ترتیب، بسیاری از نام‌های شناخته‌شده‌ای که در سال‌های گذشته حضوری پررنگ در حاشیه علمی و نمایشگاهی کنگره داشتند، امسال یا کاملاً غایب بوده‌اند یا حمایت خود را به حداقل رسانده‌اند.

فعالان حوزه چشم‌پزشکی در گفت‌وگو با خبرنگار ریان تأکید می‌کنند که «عدم حضور شرکت‌های بزرگ» صرفاً به معنای خالی شدن چند غرفه در نمایشگاه نیست، بلکه بازتاب چالش‌های عمیق‌تری در زنجیره تأمین و تولید تجهیزات تخصصی این حوزه است. به گفته آنان، این غیبت به معنای کمرنگ شدن تعامل مستقیم شرکت‌ها با مخاطب هدف ـ یعنی چشم‌پزشکان، تیم‌های درمانی و در نهایت بیماران ـ و تضعیف کانال‌های معرفی فناوری‌ها و تجهیزات جدید است.

از سوی دیگر، بازدیدکنندگان نمایشگاه می‌گویند کیفیت فضا و زیرساخت‌های محل برگزاری کنگره چشم‌ پزشکی نسبت به سال‌های گذشته ارتقا پیدا کرده و سالن‌ها از نظر امکانات، نظم و سازوکار اجرایی وضعیت بهتری دارند؛ اما با وجود این بهبود، «رونق کنگره کمتر شده است». به تعبیر یکی از بازدیدکنندگان، «فضا بزرگ‌تر شده، اما تعداد غرفه‌ها کمتر است»؛ وضعیتی که خود، تصویر عینی‌تری از کاهش حضور شرکت‌ها در این رویداد ملی ارائه می‌دهد. برخی نیز فاصله نسبتاً زیاد محل برگزاری کنگره از مرکز شهر را یکی از عوامل اثرگذار بر کاهش رفت‌وآمد و مشارکت فعال‌تر شرکت‌ها و بازدیدکنندگان عنوان می‌کنند.

کنگره چشم‌ پزشکی ایران همواره یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین گردهمایی‌های علمی حوزه سلامت در کشور به‌شمار می‌رود؛ رویدادی که علاوه بر تبادل دانش تخصصی، نقش پل ارتباطی میان صنعت تجهیزات پزشکی، دانشگاه‌ها و جامعه علمی را ایفا می‌کند. کاهش محسوس حامیان طلایی در چنین رویدادی، به باور کارشناسان، زنگ خطری جدی برای تعامل پایدار میان علم و صنعت است؛ به‌ویژه در شرایطی که بازار تجهیزات پزشکی با فشارهای اقتصادی، انباشت مطالبات از مراکز درمانی و ناپایداری سیاست‌های حمایتی مواجه است.

کارشناسان سه عامل کلیدی را در این عقب‌نشینی مالی و نمایشگاهی پررنگ می‌دانند: نخست، بی‌ثباتی در سیاست‌های حمایتی و تغییرات مدیریتی که چشم‌انداز همکاری میان بخش خصوصی و نهادهای حاکمیتی را نامطمئن کرده است؛ دوم، مشکلات نقدینگی و مطالبات معوق شرکت‌های تجهیزات پزشکی از بیمارستان‌ها، دانشگاه‌های علوم پزشکی و بیمه‌ها که عملاً دست بنگاه‌ها را برای حضور پرقدرت در رویدادهای علمی می‌بندد؛ و سوم، گلایه‌ از نبود بازخورد شفاف و گزارش‌دهی دقیق درباره اثربخشی تبلیغات و حمایت‌های مالی در کنگره‌ها که انگیزه حامیان سنتی را کاهش داده است.

فعالان صنفی هشدار می‌دهند که اگر این روند ادامه یابد، فاصله میان بدنه علمی چشم‌پزشکی و اکوسیستم صنعتی این حوزه عمیق‌تر خواهد شد؛ فاصله‌ای که می‌تواند روند ورود فناوری‌های نو، ارتقای کیفیت خدمات و دسترسی بیماران به تجهیزات روزآمد را کند کند. به‌گفته آنان، اعتبار یک صنعت تنها با ارقام مالی و قراردادها سنجیده نمی‌شود و حضور پیشکسوتان، شرکت‌های ریشه‌دار و حامیان بلندمدت، بخشی مهم از سرمایه اجتماعی این اکوسیستم است؛ سرمایه‌ای که فرسایش آن می‌تواند پیامدهایی فراتر از یک نمایشگاه خلوت داشته باشد.