آیدین مهبان مدیر عامل شرکت آوه سینا در یادداشتی برای دوشنبه های دارویی نوشت: صنعت دارویی ایران، با میانگین حاشیه سود ۱۴ تا ۱۸ درصد، به‌دلیل حساسیت به قیمت‌گذاری و شرایط اقتصادی داخلی، همواره درگیر چالش‌های هزینه‌ای و مالی است. افزایش بهای تمام‌شده و وابستگی به تسهیلات مالی، فشار زیادی به این صنعت وارد کرده است. تحلیل حاضر به بررسی وضعیت فعلی، با تمرکز بر عواملی مانند حاشیه سود ناخالص و خالص، هزینه‌های مالی، و چالش‌های جریان نقدی می‌پردازد.
۱. بررسی و تحلیل حاشیه سود ناخالص و بهای تمام‌شده
میانگین حاشیه سود ناخالص صنعت دارویی در شش‌ماهه نخست ۱۴۰۳ حدود ۵۸٪ بود، اما به‌دلیل افزایش هزینه‌های مواد اولیه و دستمزدها، شرکت‌ها در حفظ این میزان سودآوری دچار مشکل شده‌اند. تورم داخلی و نوسانات نرخ ارز باعث افزایش قیمت مواد اولیه شده و فشار به سود ناخالص را دوچندان کرده است. افزایش بهای تمام‌شده از طریق رشد هزینه‌های تولید، باعث کاهش سود ناخالص واقعی شده و بسیاری از شرکت‌ها مجبور به افزایش قیمت نهایی محصولات شده‌اند که با حساسیت‌های قیمت‌گذاری در این صنعت هم‌خوانی ندارد.
میانگین هزینه‌های بهای تمام‌شده: در نیمه اول سال ۱۴۰۳، بهای تمام‌شده ریالی تولید برای شرکت‌های دارویی به حدود ۴۶٪ از کل فروش رسید که نشان‌دهنده فشار هزینه‌ای شدید بر سود ناخالص است. این مسئله باعث می‌شود شرکت‌های کوچک‌تر که توان افزایش قیمت‌های نهایی را ندارند، سود ناخالص پایین‌تری داشته باشند و رقابت‌پذیری آن‌ها کاهش یابد.
۲. حاشیه سود خالص و تأثیرات هزینه‌های مالی
میانگین حاشیه سود خالص صنعت دارویی با در نظر گرفتن هزینه‌های مالی و سایر هزینه‌های عملیاتی به حدود ۱۴ تا ۱۸ درصد رسیده است. افزایش هزینه‌های مالی از سال ۱۳۹۷ تاکنون، به دلیل نیاز به تسهیلات برای تأمین سرمایه در گردش، رشد قابل‌توجهی داشته است. این هزینه‌ها به‌دلیل نرخ‌های بهره بالا و شرایط بازپرداخت سخت، جریان نقدی شرکت‌ها را تحت‌فشار قرار داده و قدرت شرکت‌ها برای تبدیل درآمد اسمی به سود خالص واقعی را کاهش داده است.
نسبت هزینه‌های مالی به فروش: میانگین این نسبت در صنعت دارویی حدود ۱۲٪ است که نسبت به گذشته افزایشی چشمگیر داشته است. این وضعیت باعث شکنندگی مالی در ساختار شرکت‌ها شده و ریسک‌های مالی آن‌ها را بالا برده است. شرکت‌های بزرگ‌تر که توانایی جذب سرمایه بیشتری دارند، به دلیل دسترسی به تسهیلات کم‌هزینه‌تر، وضعیت بهتری در حاشیه سود خالص دارند.
۳. چالش‌های جریان نقدی و دوره وصول مطالبات
به‌دلیل تأخیر در وصول مطالبات از مراکز درمانی دولتی و بیمه‌ها، میانگین دوره وصول مطالبات در صنعت دارویی به حدود ۲۰۰ روز رسیده است. این تأخیرها، به‌ویژه در شرایط تورمی، باعث شده شرکت‌ها برای تأمین مالی فعالیت‌های جاری خود به منابع خارجی بیشتر و با هزینه بالا متوسل شوند. افزایش نیاز به تأمین مالی با نرخ‌های جاری، فشار بیشتری بر نقدینگی شرکت‌ها وارد کرده و جریان نقدی عملیاتی آن‌ها را مختل کرده است.
میانگین جریان نقدی عملیاتی: در نیمه اول سال ۱۴۰۳، جریان نقدی عملیاتی صنعت دارویی به‌طور میانگین به ۲۰٪ از کل درآمدها رسیده است. این نسبت پایین، نشان‌دهنده مشکلات ساختاری در مدیریت مالی و نقدینگی شرکت‌هاست. بسیاری از شرکت‌ها مجبور به اخذ تسهیلات کوتاه‌مدت برای جبران کمبود نقدینگی شده‌اند که این خود باعث افزایش بدهی‌های مالی و ریسک مالی می‌شود.
۴. تأثیرات وابستگی به تسهیلات و ریسک‌های مالی
وابستگی شدید به تسهیلات مالی کوتاه‌مدت و میان‌مدت، به دلیل محدودیت دسترسی به منابع مالی داخلی و خارجی، یکی از مهم‌ترین چالش‌های شرکت‌های دارویی است. این وابستگی که ناشی از کاهش ارزش ریال و نیاز به جبران سرمایه در گردش است، شرکت‌ها را با نرخ‌های بهره بالا و شرایط بازپرداخت سخت مواجه کرده است. در نتیجه، فشار بر جریان نقدی و کاهش توانایی سرمایه‌گذاری در پروژه‌های توسعه‌ای و تحقیقاتی افزایش یافته است.
نسبت بدهی به سرمایه: میانگین این نسبت در صنعت دارویی حدود ۷۰٪ است که نشان‌دهنده سطح بالای وابستگی شرکت‌ها به بدهی‌ها برای تأمین نقدینگی است. این وضعیت باعث افزایش ریسک مالی و شکنندگی ساختار مالی شرکت‌ها شده و توان آن‌ها در برابر نوسانات اقتصادی و بحران‌های مالی را کاهش داده است.
نتیجه‌گیری و پیشنهادها
وضعیت کنونی صنعت دارویی ایران نشان می‌دهد که افزایش بهای تمام‌شده و هزینه‌های مالی، توان رقابت‌پذیری و سودآوری شرکت‌ها را به‌شدت تحت‌فشار قرار داده است. با این‌حال، شرکت‌ها می‌توانند با اتخاذ استراتژی‌های مالی و مدیریتی مناسب، این چالش‌ها را مدیریت کنند. پیشنهادهای زیر می‌تواند به بهبود وضعیت مالی و عملیاتی این شرکت‌ها کمک کند:
- کاهش وابستگی به تسهیلات مالی: با بهبود مدیریت نقدینگی و جریان نقدی عملیاتی، شرکت‌ها می‌توانند نیاز خود به تسهیلات کوتاه‌مدت و هزینه‌های مالی را کاهش دهند.
- افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های عملیاتی: بهره‌وری بالاتر در تولید و مدیریت کارآمدتر هزینه‌های عمومی و اداری می‌تواند به بهبود حاشیه سود خالص کمک کند.
- تسهیل در وصول مطالبات: ایجاد راهکارهایی برای کاهش تأخیر در وصول مطالبات از مشتریان دولتی و بیمه‌ها می‌تواند جریان نقدی شرکت‌ها را بهبود بخشد و فشارهای نقدینگی را کاهش دهد.
- استفاده بهینه از سرمایه در گردش: با تمرکز بر بهینه‌سازی سرمایه در گردش، شرکت‌ها می‌توانند بهره‌وری سرمایه را افزایش داده و از رشد هزینه‌های تأمین مالی جلوگیری کنند.
به‌طورکلی، صنعت دارویی ایران با چالش‌های مالی و عملیاتی متعددی روبه‌روست که مدیریت صحیح نقدینگی و بهینه‌سازی ساختار هزینه‌ها می‌تواند به پایداری و رشد بلندمدت این صنعت کمک کند.
منبع خبر: دوشنبه های دارویی / آیدین مهبان/ بررسی و تحلیل حاشیه سود صنعت دارو
گردآوری و انتشار اخبار در این تارنما با هوش مصنوعی و ابزار های الکترونیکی اتوماتیک صورت می پذیرد و تمامی حقوق گردآوری و تالیف خبر متعلق به ناشر اصلی آن که در لینک فوق به آن اشاره شده است می باشد. در صورت نیاز به ارسال جوابیه یا توضیح تکمیلی علیه یا له مطلب منتشر شده صرفا از طریق مرجع اصلی خبر اقدام نمایید.
نظرات کاربران